Zoals we vroeger onze eerste elektrische trein wilden uitbreiden met een spoorwegovergang en/of seinpaal, willen we thans kennelijk ons huidige zeilend speeltje optuigen met hoog technologisch vernuft. Zoals altijd creëert ook hier aanbod de vraag. Als ik de aanbieders van navigatie software en elektronische kaarten mag geloven, navigeer je ouderwets en onhandig zonder PC. Toch….. wat bezielt een zeiler om met een kostbare Notebook computer en dure software de zee op te gaan? Wat is er mis met de Bretonse plotter, parallel liniaal (of pleinschaal) en kaartpasser? En waarom voldoet radio 4 op 198 mtr niet meer voor het weerbericht? Is de PC Weatherfax echt onmisbaar? Of is/wordt ’t allemaal zoveel gemakkelijker met deze hulpmiddelen? Is het werkelijk waar, zoals ik sommigen hoor beweren, dat navigeren op de PC zo eenvoudig is dat je een sukkel bent om elk jaar nieuwe kaarten te kopen? Zeilen we beter (sneller) als we de data van onze instrumenten op het scherm van de computer kunnen uitlezen? Natuurlijk is de PC een nauwelijks meer weg te denken fenomeen in ons dagelijks leven.
Maar is een forse dosis wantrouwen jegens deze modernismen niet gerechtvaardigd? Immers, er kan een heleboel stuk gaan aan een PC. Nog afgezien van alles wat mis kan gaan met de software in het nog steeds zeer krakkemikkige Windows besturingssysteem. En een 0900 helpdesk is op zee meestal niet makkelijk bereikbaar, nog afgezien van de doorgaans lange wachttijden! En dan de stroomvoorziening aan boord. Niet alleen moet de hele nacht een 25 watt pitje bovenin de mast blijven branden. Tenminste 1 extra accu lijkt onvermijdelijk. Allemaal zaken die extra aandacht vergen en waarop gelet moet worden.

Daarnaast kan een nogal heftig dilemma ontstaan bij de keuze voor het gekoelde biertje op een warme zomerdag of stroom voor de computer!

Veel vragen en twijfels waarmee door de voorstanders ongetwijfeld meedogenloos zal worden afgerekend. En toch zal de aanschaf van en werken met deze navigatie hulpmiddelen getoetst moeten worden aan 1 criterium: Draagt het bij aan de veilige vaart op zee?
Verdient een snelle blik op de kaart met een gegiste positie of een snel GPS plotje niet de voorkeur boven het turen op een Notebook scherm en het met de muis zoeken naar de juiste functie etc.?
Deze waarneming leidt wat mij betreft naar aanbeveling nummer 1: Ga niet met zo’n softwarepakket naar zee alvorens je een meer dan gemiddelde handigheid hebt in het bedienen van en omgaan met de software. Tenzij je naast de elektronische kaarten ook traditioneel navigeert. In dat geval is het ongetwijfeld een leuk speeltje om “er bij” te hebben. En nimmer zal het verantwoord zijn uitsluitend op de elektronica te vertrouwen. Dus niet zonder de oude vertrouwde kaarten met kaartpasser en pleinschaal naar zee. Deze blijven net zo noodzakelijk als het magnetisch kompas. Niet voor niets is het op elk zeegaand schip of jacht wettelijk verplicht naast een giro- of elektronisch kompas altijd een magnetisch kompas aan boord te hebben.

Uit de artikelen van Neil, Pascal, Philip en Pieter zijn vanzelfsprekend ook positieve dingen af te leiden. Het meest in oog springend is voor mij de mogelijkheid om aan de hand van de opgeslagen route informatie achteraf je zeiltrip te evalueren. A.d.h.v. alle opgeslagen data m.b.t. snelheid, stroom, windkracht en richting, waypoints etc. is het buitengewoon leerzaam om de gemaakte keuze’s op hun juistheid en evt. alternatieven te beoordelen. Ook het plannen van bepaalde trip m.b.v. een de waypoints database is handig mits je natuurlijk het programma goed weet te bedienen. Ook daarin schuilt een deel van mijn twijfel. Bovendien dient de waypoint database volledig, foutloos en up-to-date te zijn. Voorts blijkt in de praktijk hoe de (zout) water omgeving de elektrische verbindingen aan boord kan aantasten. Welke invloed heeft deze omgeving om de delicate electronica in een Notebook computer en de daarmee verbonden scheeps-elektronica? En paaltjes pikken lijkt me evenmin gezond voor de harde schijf van een computer. Zeker geen onderwerpen waarover we lichtvaardig moeten denken. Want niets is zo ergerlijk dan een kostbaar speeltje als dit, wanneer het niet (goed) werkt of mankementen vertoont.
Daarom: bezint eer ge begint!