- een PC met geluidskaart.
- een wereldontvanger met SSB; als
je er een gaat kopen, kijk dan ook naar de modellen die door de computer zijn
aan te sturen.
- een snoertje om de uitgang
(koptelefoon) van de wereldontvanger te verbinden met de ingang (microfoon) van
de geluidskaart.
- een bruikbare antenne. Voorlopig
is een draad van een paar meter omhoog aan de antenneingang voldoende. Aan
boord wil je misschien een degelijker antenne realiseren
- de software; ik gebruik hier het
shareware programma JVcomm23, dat in de demoversie gratis is en prima werkt (http://www.jvcomm.de/indexe.html,
deze site bevat overigens een heleboel nuttige wenken)
Weerberichten
Nu aan de gang. We gaan eerst
een weerbericht ontvangen. Dit is namelijk minder gevoelig voor storingen en
instellingen dan een faxkaartje. Installeer JVcomm32, sluit de antenne aan en
verbind wereldontvanger met PC. Een geschikte zender voor een eerste experiment
is de weerradio van Hamburg (DDK9 met programma1), met 10 kW zendvermogen. Deze
is ook in Eindhoven goed te ontvangen.Stel de wereldontvanger op USB en stem af
op 10099 khz (dit is ca 1.9 khz lager dan de officiele frequentie van 10100.8
khz), en luister of je een soort ruis met fluitende bliepjes krijgt.
In feite wordt nagenoeg
voortdurend uitgezonden. Het volledige zendschema is te vinden op http://www.dwd.de/de/SundL/Schifffahrt/See/Leistungen/Leistungen.htm.
Weerberichten worden uitgezonden om 0:05, 3:05, 5:35, 8:35, 11:35, 14:35, 17:35
en 20:35 UTC (dus in de winter in Nederland +1) en de uitzendingen duren ruim
een half uur.
Ik raad aan de eerste keer
overdag te proberen, omdat 's avonds de kortegolf nogal kan storen, afhankelijk
van de atmosferische omstandigheden.
Open nu JVcomm32, en stel het
vakje onder het file menu in op RTTY. Dit stelt JVcomm32 in op het protocol
voor textberichten. Er komen nu twee vensters bij. Het ene venster heet
RTTY-RX-Window, en hier zal straks het ontvangen bericht verschijnen.
Maar voordat het zover is,
moeten we eerst nog de signaalsterkte en de fijnafstemming bijregelen. Daarvoor
gebruiken we het hoofdvenster en het Spectrumvenster. Kijk eerst of er signaal
is op de geluidskaart. Dit zou hoorbaar moeten zijn uit de computerluidspreker
(die moet dan wel aan staan --> zie spe), en dan zou het balkje in het
JVcomm32 venster ook moeten inkleuren. Regel dan de geluidssterkte zo dat het
balkje groen is, en draai de fijnafstemming zo dat in het spectrum twee
signaalpieken zichtbaar zijn (een voor "mark" en een voor
"space"). Het kan nodig zijn om beide regelingen een aantal keren wat
te verdraaien om goede afstemming te krijgen. Eventueel zal zelfs de gekozen
frequentie in de wereldontvanger nog wat moeten worden bijgeregeld
Als dit lastige werkje achter de
rug is, word je beloond met het bericht in het RTTY-RX-Window.
De weerkaarten
Nu we weten dat we SSB
behoorlijk kunnen ontvangen, kunnen we ook weerfax kaarten oppikken. In wezen
gaat dit hetzelfde, maar nu moeten we niet RTTY kiezen in het JVcomm32 venster
maar FAX. En dan moeten we natuurlijk wel een faxuitzending te pakken kunnen
krijgen.
Ook hier is Hamburg een goede
zender, nu op 7880 khz, en opnieuw moeten we 1.9 khz lager afstemmen om de USB
te krijgen. Er zijn diverse uitzendingen, van ca 4:00 uur to 11:30 UTC, van
15:20 to 19:15 UTC en van 21:00 to 22:00 UTC. In het bijzinder leuk om mee te
beginnen is de surface weather chart, om 04:30, 10:50, 16:00 en 22:00, maar er
zijn ook kaarten met verwachtingen tot enkele etmalen vooruit.
Stel JVcomm32 in op FAX en volg
dezelfde afstemprocedure. Omdat faxen vaak veel wit bevatten, zal de piek bij
"white" nu veel hoger zijn dan de piek bij "black". Klik
dan twee keer op de groene knop rechtsonder in het hoofdvenster, en als het
goed is verschijnt de fax in het FAX-RX window.
Er kunnen zich natuurlijk
problemen voordoen, maar in de handleiding van JVcomm32 staat een goede sectie
met tips voor faxontvangst. Als het faxbeeld scheef staat, dan is er verschil
tussen de tijdbasis op de PC en het signaal van de faxzender. De ijkings
procedure werkt, maar moet zorgvuldig worden uitgevoerd. Als de ontvangen fax
in zijn geheel is verschoven, dan wordt het einde regel teken niet goed
opgepakt. JVcomm32 bevat een functie om het beeld eenvoudig recht te zetten. In
het kader van dit artikel voert het te ver om deze procedures en alle
instellingen te beschrijven, maar met deze startershandleiding moet het
allemaal wel lukken.
De zenders
Hamburg is een uitstekende
zender, met een uitgebreid zendprogramma. Er zullen echter velen zijn die ook
een engelse zender willen hebben. Helaas is Bracknell een jaar geleden gestopt
met weerfax. Er is echter een goed alternatief: Northwood Radio Fax. Dit is
beschreven door Frank Singleton, een ex-meteoman, die ook een uitstekende
website heeft gemaakt, waar ook veel andere belangwekkende informatie op te
vinden is. Kijk op:
http://www.franksingleton.clara.net
Ook van Northwood Radio Fax weer
de belangrijkste gegevens:frequenties:
2618.5, 4610, 8040, en 11086.5 kHz (met name de
laatste twee frequenties kon ik in Eindhoven goed ontvangen). Bijna voortdurend
uitzendingen en vrijwel ieder geheel uur een interesante kaart. Ook hier moet
ik weer 1.9 khz lager afstemmen om de USB te pakken te krijgen.
Andere zenders zijn
te vinden op diverse databases op het web, waarvan ik de betrouwbaarheid niet
kan inschatten.
Links
Deutsche Wetter Dienst, o.m. zendschema Hamburg | http://www.dwd.de/de/SundL/Schifffahrt/See/Leistungen/Leistungen.htm |
Zeer veel info over meteo en bronnen van weerkaarten. m.n. ook over weerfax op Northwood radio, | http://www.franksingleton.clara.net/ |
JVComm32 | http://www.jvcomm.de/ |
Zeer complete site over radio, met o.m. database van zenders | http://www.hffax.de/ |
Website met uitleg en info over email via HF-SSB | http://www.sailmail.com/ |
Sailing Nadine 24; diverse handige tips, waaronder ook over weerkaarten op de PC | http://www.sijambo.com/zeilen/tips/ (en druk op tips) |
Mscan Meteo software; Geen demo versie, kost ca. 130 $, niet geprobeerd; wel een site met interessante links | http://www.waypoints.com/mscan.html |
BONITO software ziet er wel leuk uit, maar kan niet echt getest worden omdat de demo niet "live" is! | http://www.computer-int.com/bonito_products.htm |
Radio on a boat; Diverse uitleg, links, tips over weerfax | http://www.geocities.com/bill_dietrich/Radio.html (link onbetrouwbaar) |
WORLDWIDE MARINE RADIOFACSIMILE BROADCAST SCHEDULES | http://www.nws.noaa.gov/om/marine/rfax.pdf |
Stations broadcasting marine weather fax bulletins of de lijst up-to-date is weet ik niet. | http://www.qsl.net/g4hbt/wefax.htm (link onbetrouwbaar) |